Εκτός από την διαθεσιμότητα κάποιου οδηγού της συσκευής, κάποια είδη υλικού απαιτούν επίσης την φόρτωση στη συσκευή λεγόμενου υλισμικού (firmware) ή μικροκώδικα (microcode) πριν αυτή μπορέσει να γίνει λειτουργική. Αυτό είναι πιο συνηθισμένο με κάρτες διεπαφής δικτύου (ιδιαίτερα ασύρματες NIC) αλλά, για παράδειγμα, και κάποιες συσκευές USB ακόμα και κάποιοι ελεγκτές σκληρών δίσκων απαιτούν επίσης firmware.

Με πολλές κάρτες γραφικών, η βασική λειτουργικότητα είναι διαθέσιμη χωρίς επιπρόσθετο υλισμικό, αλλά η χρήση πιο προχωρημένων χαρακτηριστικών απαιτεί ένα κατάλληλο υλισμικό που μπορεί να εγκατασταθεί στο σύστημα.

Σε μερικές παλιότερες συσκευές που απαιτούν firmware για τη λειτουργία τους, το αρχείο αυτό ήταν τοποθετημένο μόνιμα στο EEPROM/Flash τσιπ της ίδιας της συσκευής από τον κατασκευαστή. Σήμερα οι περισσότερες σύγχρονες συσκευές δεν ενσωματώνουν το firmware με τον τρόπο αυτό, οπότε το σχετικό αρχείο θα πρέπει φορτώνεται στη συσκευή από το λειτουργικό σύστημα σε κάθε εκκίνηση του συστήματος.

Στις περισσότερες περιπτώσεις το υλισμικό είναι μη-ελεύθερο σύμφωνα με τα κριτήρια που χρησιμοποιεί το Σχέδιο Debian GNU/Linux και συνεπώς δεν μπορεί να συμπεριληφθεί στην κύρια διανομή. Αν ο οδηγός της ίδιας της συσκευής συμπεριλαμβάνεται στην διανομή και αν το Debian GNU/Linux μπορεί νόμιμα να διανείμει το υλισμικό , αυτό θα είναι συχνά διαθέσιμο ως ξεχωριστό πακέτο από την ενότητα non-free-firmware της αρχειοθήκης (πριν από την έκδοση Debian GNU/Linux 12.0: από την ενότητα non-free).

Αυτό δεν σημαίνει, όμως, ότι τέτοιο υλικό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη διάρκεια της εγκατάστασης. Ξεκινώντας με την έκδοση Debian GNU/Linux 12.0, και σύμφωνα με την απόφαση 2022 General Resolution about non-free firmware, της Γενικής Συνέλευσης, οι επίσημες εικόνες εγκατάστασης μπορούν να περιλαμβάνουν πακέτα μη-ελεύθερου λογισμικού. Ο debian-installer θα ανιχνεύσει αυτόματα το απαιτούμενο υλισμικό (με βάση τα αρχεία καταγραφής του πυρήνα και την πληροφορία από το modalias), και θα εγκαταστήσει τα σχετικά πακέτα αν βρεθούν σε ένα μέσο εγκατάστασης (πχ. στο netinst). Ο διαχειριστής πακέτων ρυθμίζεται αυτόματα με τις συνιστώσες που ταιριάζουν έτσι ώστε αυτά τα πακέτα να λαμβάνουν αναβαθμίσεις ασφαλείας. Αυτό σημαίνει, συνήθως, ότι εκτός από την ενότητα main έχει ενεργοποιηθεί και η ενότητα non-free-firmware.

Χρήστες που επιθυούν να απενεργοποιήσουν εντελώς την αναζήτηση υλισμικού, μπορούν να το κάνουν ορίζοντας ως firmware=never την παράμετρο εκκίνησης.Είναι ένα παρωνύμιο (alias) για την πιο εκτενή μορφή hw-detect/firmware-lookup=never.

Εκτός και αν έχει απενεργοποιηθεί εντελώς η αναζήτηση υλισμικού, ο debian-installer εξακολουθεί να υποστηρίζει την φόρτωση αρχείων υλισμικού ή πακέτων που περιέχουν υλισμικό από ένα αφαιρούμενο μέσο , τέτοιο όπως ένα κλειδί USB. Δείτε την ενότητα Τμήμα 6.4, «Φόρτωση λογισμικού firmware που απουσιάζει» για λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με την φόρτωση αρχείων υλισμικού ή πακέτων στη διάρκεια της εγκατάστασης. Σημειώστε ότι ο debian-installer είναι λιγότερο πιθανόν να σας προτρέψει για αρχεία υλισμικού τώρα που πακέρα μη-ελεύθερου υλισμικού μπορούν να συμπεριληφθούν στις εικόνες εγκατάστασης.

Αν ο debian-installer προτρέπει για ένα αρχείο firmware που δεν το έχετε διαθέσιμο ή αν δεν θέλετε να εγκαταστήσετε στο σύστημά σας ένα αρχείο firmware που δεν είναι ελεύθερο λογισμικό, μπορείτε να προσπαθήσετε να συνεχίσετε χωρίς να φορτώσετε το firmware αυτό. Υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις που ένας οδηγός συσκευής μπορεί να προτρέπει για επιπρόσθετο firmware επειδή αυτό μπορεί να είναι απαραίτητο σε συγκεκριμένες περιστάσεις, αλλά η συσκευή λειτουργεί και χωρίς αυτό στα περισσότερα συστήματα (αυτό συμβαίνει για παράδειγμα με συγκεκριμένες κάρτες δικτύου που χρησιμοποιούν τον οδηγό tg3).